Χαμένη στη μετάφραση

Όχι, δεν εννοώ την ταινία... Εγώ αισθάνομαι χαμένη στη μετάφραση!

Γενικά προτιμώ να διαβάζω τα βιβλία από το πρωτότυπο όταν αυτό είναι δυνατό. Φυσικά, αυτήν την "πολυτέλεια" την έχω κυρίως με τα αγγλικά βιβλία. Έχοντας λοιπόν διαβάσει κάποια βιβλία και στα ελληνικά και τα αγγλικά έχω διαπιστώσει ότι πολλές φορές οι μεταφράσεις είναι εξαιρετικά ανακριβείς!

Σε πολλά βιβλία αισθάνομαι ότι η μετάφραση δε με καλύπτει. Πολλές φορές όχι απλά δε με καλύπτει, αλλά με εξαπατά, με παραπλανεί, μου στερεί την ουσία!

Αναγνωρίζω ότι το έργο του μεταφραστή είναι δύσκολο. Είναι όμως επαγγελματίες και περιμένω να κάνουν τη δουλειά τους σωστά! Όσο γίνεται...

[Ένας από τους μεταφραστές που πραγματικά θαυμάζω είναι ο Αχιλλέας Κυριακίδης, ο οποίος έχει μεταφράσει τα βιβλία του Περέκ! Κι αν έχετε διαβάσει Περέκ καταλαβαίνετε τι εννοώ... ;-)]

Η δυσκολία στη μετάφραση ποικίλει ανάλογα με το ύφος του συγγραφέα και τα γλωσσικά τεχνάσματα που χρησιμοποιεί. Και τα πράγματα δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο όταν περνάμε στη σφαίρα του φανταστικού. Πόσο εύκολο είναι να μεταφράσεις ένα κείμενο επιστημονικής φαντασίας; Πώς μπορείς να αποδώσεις σε μια άλλη γλώσσα λέξεις - δημιουργήματα του συγγραφέα; Χωρίς να χαθεί η μαγεία... Χωρίς να γίνουν παρερμηνείες...;

Η αφορμή για το συγκεκριμένο κείμενο είναι ένα βιβλίο που αγόρασα από το Μοναστηράκι. Το βιβλίο έχει τίτλο "Ο βασιλιά φορούσε κίτρινα" και περιέχει την ομώνυμη και δύο ακόμη νουβέλες του Ρέημοντ Τσάντλερ.
Ψάχνοντας στο Google στοιχεία για το συγκεκριμένο βιβλίο βρήκα ένα άρθρο του μεταφραστή Νίκου Σαραντάκου. Πρόκειται για μια επιστολή προς τον υπεύθυνο της σειράς "ψιλά γράμματα" των εκδόσεων γράμματα, στην οποία ανήκει το συγκεκριμένο βιβλίο. Ο Σαραντάκος στην επιστολή του αναφέρει κάποια μόνο – όπως γράφει - από τα πολλά λάθη που υπάρχουν στο κείμενο. Λάθη τόσο στην απόδοση του τίτλου, όσο και στο ίδιο το κείμενο!

Το άρθρο αυτό του Σαραντάκου έχει κι ένα δεύτερο σκέλος το οποίο βρήκα εξαιρετικά ενδιαφέρον! Γράφει για τα μεταφραστικά προβλήματα σε ένα πολύ γνωστό παιδικό βιβλίο, το Χάρι Πότερ!

Μη γελάτε...

Λατρεύω το Χάρι Πότερ και γενικά τα παιδικά βιβλία! Και μάλιστα έχω τέτοιο κόλλημα με τον Χάρι που έχω διαβάσει όλα τα βιβλία! Και μάλιστα τα περισσότερα - λόγω βιασύνης - στα αγγλικά! Και είχα εντοπίσει κι εγώ πέντε από τα "προβλήματα" που αναφέρονται στο άρθρο...

Όσοι έχετε διαβάσει τα βιβλία πρέπει οπωσδήποτε να δείτε τα σημεία που εντοπίζει ο Σαραντάκος! Ειδικά ο καθρέφτης του 'Εριζεντ με είχε προβληματίσει πολύ...

Το κείμενο για τα μεταφραστικά του Χάρι Πότερ είναι εδώ.

Το πρώτο άρθρο για το βιβλίο του Τσάντλερ είναι εδώ.

Μια συζήτηση με αφορμή αυτό το κείμενο θα βρείτε στο forum του Bookcrossing.